Bài viết
CÁC PHƯƠNG PHÁP MỔ MẮT ĐIỀU TRỊ KHÚC XẠ PHỔ BIẾN NHẤT HIỆN NAY
Th8
Trong những năm gần đây tỷ lệ cận thị đang gia tăng nhanh chóng. Theo đó, tỷ lệ tật khúc xạ tại Việt nam hiện nay chiếm khoảng từ 15-40%, tương ứng khoảng từ 14-36 triệu người mắc. Trẻ em trong độ tuổi từ 6-15 tuổi có tỷ lệ mắc tật khúc xạ từ 20-40% ở khu vực thành thị, và từ 10-15% tại khu vực nông thôn. Điều này có nghĩa có khoảng 3 triệu trẻ em đang có tật khúc xạ cần được chỉnh kính và con số này sẽ ngày một tăng cao. Ở một số trường học nội thành, tỷ lệ mắc tật này là 50%.
Cùng với sự phát triển tiến bộ của khoa học, chúng ta có nhiều phương pháp điều trị cận thị, trong đó hiệu quả nhất là các phương pháp mổ mắt cận thị.
Dưới đây là những phương pháp mổ mắt cận thị phổ biến nhất hiện nay: Relex Smile; Phẫu thuật đặt kính ICL; Femto Lasik; Lasik
- Relex Smile
Relex Smile hiện tại được coi là phương pháp chữa trị cận thị an toàn và hiệu quả nhất. Phương pháp này thành công với cả những người có cận thị cao. Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ mổ rút một lớp mô mỏng, đường mổ khoảng 2mm và dùng laser để tạo 2 mặt phân cách, tự động tách rời lõi mô ở giữa trong khoảng 20 giây một mắt. Tất các bước thực hiện đều được điều khiển bởi hệ thống vi tính với độ chính gần như tuyệt đối.
Ưu điểm:
Độ chính xác cao, thời gian phục hồi nhanh, đường cắt có thể liền lại trong vòng vài tiếng sau phẫu thuật
Mang lại cảm giác dễ chịu và nhẹ nhàng cho bệnh nhân
Vì không sử dụng dao, không lật vạt giác mạc nên hạn chế tối đa khả năng biến chứng sau mổ
Hạn chế tối đa nguy cơ khô mắt, chảy nước mắt, cộm mắt sau phẫu thuật
Áp dụng cho bệnh nhân có độ loạn thị cao (khoảng 8-9 độ)
Thời gian có thể chơi thể thao chỉ 7 ngày
Giữ được hình thái cấu trúc và chức năng của giác mạc
Tỷ lệ tái cận thấp
Relex Smile – Phương pháp mổ mắt cận thị mới nhất được nhiều người lựa chọn để giảm sự phụ thuộc vào kính
Nhược điểm:
Mức chi phí của phương pháp này khá cao
Nếu tái cận khó bắn laser bổ sung so với các phương pháp khác
Không phải địa chỉ nào cũng có thể thực hiện phương pháp này. Chỉ có một số bệnh viện lớn mới đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, bác sĩ tay nghề cao mới thực hiện phẫu thuật được.
Chi phí:
Thông thường mổ cận bằng phương pháp Relex Smile dao động trong khoảng 70 triệu đồng/ 2 mắt.
- Phẫu thuật đặt kính ICL
Phương pháp phẫu thuật đặt kính là phương pháp hiệu quả cho những người cận thị nặng, độ dày giác mạc mỏng: ICL (Implantable Collamer Lens) là một thấu kính nhân tạo từ chất collamer được đặt trước thủy tinh thể tự nhiên của mắt giúp người cận thị nhìn rõ nét mà không cần phụ thuộc vào kính cận. ICL là một giải pháp thay thế khả thi cho những người không thể phẫu thuật mắt bằng laser. Tuy nhiên, không phải tất cả người bị cận thị nặng đều thể áp dụng phương pháp này, bác sĩ nhãn khoa sẽ xem xét các điều kiện cần thiết để tư vấn và đưa ra giải pháp tốt, an toàn nhất cho người bệnh.
Ưu điểm:
ICL có thể khắc phục chứng cận thị nặng mà không thể sửa chữa bằng các phẫu thuật khác.
Thấu kính nhân tạo giúp hạn chế tình trạng khô mắt.
Có tầm nhìn tốt hơn vào ban đêm.
Phương pháp này giúp phục hồi nhanh.
Nhược điểm:
Mặc dù phẫu thuật ICL đã được chứng minh là an toàn, nhưng nó có thể gây ra các biến chứng như:
Tăng nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp: Nếu thấu kính nhân tạo quá khổ hoặc không được đặt vị trí sẽ làm tăng áp lực trong mắt và dẫn đến bệnh tăng nhãn áp.
Giảm thị lực: Nếu bạn bị nhãn áp cao quá lâu, bạn có thể bị giảm thị lực.
Đục thủy tinh thể sớm: ICL có thể làm giảm lưu thông chất lỏng trong mắt, làm tăng nguy cơ bị đục thủy tinh thể. Điều này cũng có thể xảy ra nếu ICL không đúng kích thước hoặc gây viêm mãn tính.
Giác mạc đục: Phẫu thuật mắt, cùng với tuổi tác, làm giảm các tế bào nội mô trong giác mạc của bạn. Nếu tế bào giảm quá nhanh, bạn có thể bị đục giác mạc và giảm thị lực.
Bong võng mạc: Phẫu thuật mắt cũng làm tăng nguy cơ võng mạc của bạn bị bong ra khỏi vị trí bình thường của nó. Đây là một biến chứng hiếm gặp cần được cấp cứu.
Nhiễm trùng mắt: Đây cũng là một tác dụng phụ không phổ biến. Nó có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
Chi phí:
Thông thường phương pháp phẫu thuật ICL dao động từ 80-90 triệu (cho 2 mắt) tùy từng cơ sở thực hiện.
- Phương pháp Femto Lasik
Femto Lasik là công nghệ kết hợp giữa tia laser femtosecond và tia laser excimer. Tia laser femtosecond có “nhiệm vụ” tạo một vạt giác mạc với kích thước nhỏ (thay vì dùng dao như các phương pháp truyền thống), sau đó bác sĩ chiếu tia laser excimer để điều chỉnh tật khúc xạ bằng cách bóc bay mô và trải vạt giác mạc lại vị trí cũ.
Phương pháp này được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia có công nghệ kỹ thuật tiên tiến vì có độ chính xác cao và khá an toàn.
Ưu điểm:
Đảm bảo chính xác và an toàn: Với kỹ thuật điều khiển tia laser bằng máy tính giúp tránh được các biến chứng do tạo vạt giác mạc. Bác sĩ hiệu chỉnh thị giác bằng laser đem đến độ chính xác cao hơn.
Thời gian thực hiện nhanh, trung bình 1,3s/ một độ cận
Áp lực nội nhãn được giảm đi nhiều so với tạo vạt bằng dao cơ học (khoảng 1/3)
Chiều dày của vạt giác mạc được kiểm soát chính xác đến từng micron
Sau 1 tháng có thể chơi thể thao
Áp dụng cho cả nhưng bệnh nhân có độ cận thị rất cao (lên đến 18 độ) và độ loạn thị (lên đến 6 độ)
Không đau và khó chịu như các phương pháp mổ truyền thống
Nhược điểm:
Phương pháp mổ cận Femto Lasik vẫn sử dụng cách tạo vạt giác mạc cho nên tỷ lệ biến chứng về giác mạc sau phẫu thuật vẫn còn tồn đọng. Do đó bệnh nhân cần giữ gìn và chăm sóc đôi mắt cẩn thận sau phẫu thuật.
Chi phí:
Chi phí thực hiện phẫu thuật mổ cận Femto Lasik dao động từ 30-40 triệu đồng (cho 2 mắt).
- Phương pháp Lasik
Công nghệ mổ mắt cận thị mới nhất – Phương pháp Lasik với tên đầy đủ là Laser-Assisted In Situ Keratomileusis. Phẫu thuật này sử dụng dao vi phẫu microkeratome để tạo vạt giác mạc và sử dụng tia Laser Excimer để lật vạt giác mạc, sau đó trải lại vạt giác mạc nhằm điều chỉnh độ cong của giác mạc từ đó giúp tia sáng hội tụ đúng trên võng mạc.
Ưu điểm:
Nhẹ nhàng, không gây đau đớn, không chảy máu
Độ an toàn và chính xác cao
Thời gian phẫu thuật khá nhanh, chỉ 5-10 phút và bệnh nhân có thể về nhà ngay
Sau 1 tháng có thể chơi thể thao
Thị lực phục hồi nhanh, ngay ngày hôm sau người bệnh có thể trở lại với công việc
Nhược điểm:
Để tiến hành phẫu thuật Lasik người bệnh phải đủ 18 tuổi trở lên
Có tác dụng phụ như khô mắt
Có thể xảy ra biến chứng liên quan đến vạt giác mạc
Có thể ngăn chặn khả năng tuần hoàn máu của võng mạc
Chi phí:
Thông thường, chi phí phẫu thuật Lasik dao động từ 11 đến 20 (cho 2 mắt) triệu tùy từng nơi thực hiện.
Lưu ý(*): Việc lựa chọn phương pháp nào cần sự tư vấn của bác sĩ chuyên môn vì mắt mỗi người sẽ phù hợp với mỗi loại phương pháp chuyên biệt.
Những lưu ý sau khi mổ mắt phẫu thuật:
Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được khám lại và xuất viện ngay sau mổ vài phút. Cảm giác khó chịu như xốn cộm và chảy nước mắt, khó mở mắt diễn ra trong vài giờ sau mổ, tuy nhiên sau một giấc ngủ ngắn các triệu chứng sẽ qua đi.
Thị lực cải thiện trong ngày, có thể đạt gần tối đa ngay ngày đầu tiên sau mổ. Khi tình trạng khô mắt và quá trình lành vết thương hoàn toàn bình phục sau vài tháng thì thị lực và khúc xạ cũng ổn định hơn. Các triệu chứng mỏi mắt, lóa mắt hay quầng sáng quanh đèn có thể gặp trong thời gian đầu sau mổ.
– Các hoạt động cơ bản như đọc sách, xem tivi hoặc làm việc đơn giản có thể làm sau ngày mổ một ngày. Cần thường xuyên nghỉ ngơi xen kẽ và nhỏ nước mắt nhân tạo như hướng dẫn.
– Không để nước vào mắt trong tuần đầu sau mổ. Tuyệt đối không được dụi mắt hoặc để chấn thương vào mắt. Đeo kính bảo hộ 24/24 trong ít nhất 3 ngày đầu.
– Các hoạt động mạnh có va chạm nên tránh trong 1 tháng; các môn thể thao như đánh bóng, đá bóng hay bơi lội nên kiêng trong 3 tháng.
– Không kiêng ăn gì nhưng lưu ý không nên ăn các thức ăn từng dị ứng vì gây ngứa. Một số thuốc kháng histamin cũng hạn chế vì có thể gây khô mắt, hoặc các thuốc steroid có thể gây chậm lành vết thương.
– Lịch tái khám sau mổ mắt LASIK: 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng.
Những biến chứng có thể xảy ra sau khi mổ cận
Tuy đây là những phương pháp mổ cận thị mới nhất nhưng không có điều gì là chắc chắn 100%, mổ cận vẫn xảy ra một số biến chứng. Tuy nhiên số lượng ca bị biến chứng là rất nhỏ. Cụ thể một số biến chứng sau khi mổ cận như:
Lệch vạt giác mạc:
Biến chứng này thường xảy ra với phẫu thuật Lasik, lệch giác mạc là hiện tượng vạt giác mạc bị tách ra khỏi phần còn lại của giác mạc, điều này có thể xảy ra ngay sau khi phẫu thuật nếu mắt bị va chạm mạnh và thậm chí sau thời gian dài nếu có tình trạng mắt bị tổn thương do va đập mạnh.
Lệch giác mạc có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng gây ra sưng đỏ, đau nhức mắt, chảy nước mắt sống, nhìn mờ, đặc biệt có thể gây rối loạn thị lực hoặc mất thị lực tạm thời…
Do đó, để tránh biến chứng này bạn cần chăm sóc và bảo vệ mắt theo chỉ dẫn của bác sĩ như đeo kính bảo hộ kể cả trong lúc ngủ, trong vòng 3 ngày để tránh trường hợp vô tình chạm và mắt.
Xuất huyết dưới kết mạc:
Một số trường hợp mổ cận thị người bệnh có thể tụ máu dưới kết mạc khiến cho tròng trắng của mắt có chấm màu đỏ. Tình trạng này có thể xuất hiện tự nhiên hoặc do người bệnh sử dụng đồ uống có cồn như bia rượu, thuốc lá và các chất kích thích khác sau phẫu thuật. Tuy xuất huyết dưới kết mạc sẽ không ảnh hưởng tới tầm nhìn của mắt, do đó để tránh tình trạng này, người bệnh nên kiêng sử dụng đồ uống có chất kích thích từ 3-5 ngày sau phẫu thuật.
Xuất huyết dưới kết mạc là tình trạng thường gặp ở người sử dụng rượu bia, thuốc lá sau phẫu thuật
Không nhìn rõ sau mổ:
Có thể do trong quá trình đốt tia laser làm mất đi quá ít hoặc quá nhiều trên mu giác mạc thì sau khi mổ sẽ xảy ra biến chứng không nhìn rõ như mong đợi và vẫn phải sử dụng kính sau khi mổ. Do đó, để hạn chế biến chứng này khi quyết định mổ cận bạn cần lựa chọn địa chỉ uy tín và chất lượng để thực hiện.
Tái cận sau mổ:
Tình trạng này khá hiếm gặp, một số trường hợp xảy ra do các nguyên nhân như phẫu thuật khi chưa ổn định độ cận, mắc một số bất thường về giải phẫu, chế độ chăm sóc và sinh hoạt sau mổ không đúng chỉ định của bác sĩ…. Hơn nữa, vì các nguyên nhân khác mà một số trường hợp sau thời gian phẫu thuật có thể xuất hiện tình trạng tái cận.
Chăm sóc mắt sau khi mổ cận thị:
Ngoài việc tìm hiểu các phương pháp mổ cận thị mới nhất, chọn lựa cho bản thân một phương pháp mổ mắt cận thị phù hợp, người mắc tật khúc xạ cần tìm hiểu về cách chăm sóc mắt sau khi điều trị cận thị.
Ngay sau khi phẫu thuật, mắt có thể cộm xốn, chảy nước mắt trong một vài giờ và nhạy cảm với ánh sáng. Bạn nên nghỉ ngơi nhiều và ngủ sớm để thư giãn cho đôi mắt. Đặc biệt bạn không nên nhíu mắt quá mạnh, nhắm mở mắt một cách nhẹ nhàng và ăn uống bình thường.
Tuần đầu sau phẫu thuật, bạn không cho nước vào vùng mắt, che mắt lại bằng eyeshield (dụng cụ bảo vệ mắt) khi ngủ hạn chế những hành động vô thức tác động lên mắt và mang kính mát khi ra ngoài tránh gió bụi và ánh sáng chói trực tiếp vào mắt.
Hai cặp kính này bạn sẽ được phát trong ngày phẫu thuật. Đồng thời, bạn phải nhỏ thuốc kháng sinh, kháng viêm, nước mắt nhân tạo theo toa của Bác sĩ. Lưu ý nên rửa tay sạch trước khi nhỏ thuốc, mắt có thể khó mở vào ngày đầu vì thế bạn có thể dùng ngón tay kéo nhẹ mi dưới xuống để nhỏ và tránh chạm đầu lọ thuốc vào mắt và lông mi.
Trong 3 tuần kế tiếp, bạn tránh để mồ hôi, nước bẩn, xà phòng vào mắt. Không trang điểm mascara, eyeliner ở vùng mắt. Ngoài ra, bạn không đi bơi, tập gym, chơi thể thao ít nhất trong tháng đầu sau phẫu thuật.
Bạn nên duy trì chế độ ăn bình thường, đa dạng chất dinh dưỡng và cân đối cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo dinh dưỡng cho mắt.
